Διεθνής Ημέρα Δημοκρατίας - 15 Σεπτεμβρίου

Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε., εορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Σεπτεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα της Δημοκρατίας. Η Διεθνής Ημέρα για τη Δημοκρατία θεσμοθετήθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 2007 και από τότε περισσότερα από 75 Κοινοβούλια διοργανώνουν κάθε χρόνο ειδικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της.

Η Διακοινοβουλευτική Ένωση (IPU) καλεί κάθε χρόνο τα κράτη-μέλη της να συμμετάσχουν στον εορτασμό της συγκεκριμένης ημέρας, καθώς αποτελεί ευκαιρία για προβληματισμό σχετικά με το νόημα και τη σημασία της δημοκρατίας και ταυτόχρονα για ενθάρρυνση του διαλόγου μεταξύ Κοινοβουλίων και πολιτών, ιδιαίτερα των νέων.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης: www.ipu.org/idd.

Δημοκρατία:

Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει από τον λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού. Κεντρικό χαρακτηριστικό της δημοκρατίας είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία: των πολιτών, στην άμεση δημοκρατία, ή κάποιων αντιπροσώπων τους, στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία.

Ο Περικλής αγορεύων στην Πνύκα, τοιχογραφία στό Maximmileaneum
Palace Μονάχου, του Philipp von Foltz (1860)

Η ετυμολογία της λέξεως βρίσκεται στα συνθετικά «δήμος» (το σύνολο ή η συνέλευση των ανθρώπων που έχουν πολιτικά δικαιώματα) και «κράτος» (δύναμη, εξουσία, κυριαρχία). Ο όρος επινοήθηκε κατά τον πέμπτο αιώνα π.Χ., στην κλασική Ελλάδα, και χρησιμοποιήθηκε κατ' αντιδιαστολή με τη μοναρχία, την αριστοκρατία και την ολιγαρχία. Σήμερα, στην καθομιλουμένη, χρησιμοποιείται συνήθως κατ' αντιδιαστολή με τον όρο δικτατορία.

Η λέξη «κράτος» ήταν μία απροσδόκητα σκληρή λέξη. Στις λέξεις «μοναρχία» και «ολιγαρχία» το δεύτερο συνθετικό «άρχω» σημαίνει «κυβερνώ, οδηγώ, κυριαρχώ». Είναι πιθανό ο όρος «δημοκρατία» να επινοήθηκε από τους δυσφημιστές της που απέρριπταν την πιθανότητα μίας, ούτως ειπείν, «δημαρχίας». Οποιαδήποτε κι αν ήταν η αρχική απόχρωση, ο όρος υιοθετήθηκε από τους Αθηναίους δημοκρατικούς ώστε να δηλώνει «το πολίτευμα εκείνο στο οποίο η εξουσία βρίσκεται στα χέρια της συνέλευσης των εχόντων πολιτικών δικαιώματα». Η λέξη παρουσιάζεται στον Ηρόδοτο, που έγραψε μερικά από τα πρωιμότερα σωζόμενα γραπτά, αλλά ίσως δεν χρησιμοποιήθηκε πριν το 440-430 π.Χ. Δεν είναι σίγουρο ότι η λέξη χρησιμοποιήθηκε από τη στιγμή της γέννησης της δημοκρατίας, αλλά από το 460 π.Χ. γνωρίζουμε την ύπαρξη του ονόματος «Δημοκράτης», που προφανώς δόθηκε από τους γονείς στο παιδί τους ως ένδειξη δημοκρατικής νομιμότητας.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.